Ochrona sygnalistów (17 grudnia 2021!)

W dniu 17 grudnia 2021 r. dla wszystkich Państw członkowskich UE mija termin na implementację przepisów głośnej Dyrektywy o sygnalistach (2019/1937), której celem jest zapewnienie szerokiej ochrony prawnej osób zgłaszających informacje o naruszeniach prawa poprzez zabezpieczenie ich przed działaniami pracodawcy, które mogłyby skutkować rezygnowaniem przez nich ze zgłaszania swoich zastrzeżeń. W skrócie chodzi więc o ochronę przed zwolnieniem i „odwetem” pracodawcy.

W chwili obecnej w fazie opiniowania znajduje się projekt ustawy wdrażającej w/w przepisy, tj. ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa. Z uwagi na bliski termin implementacji dyrektywy, wielu pracodawców zmuszonych będzie do bardzo szybkiego podjęcia działań mających na celu wdrożenie przepisów w swoich zakładach pracy. Ustawa obejmować będzie swoim zakresem każdy podmiot zatrudniający powyżej 50 osób, a także – niezależnie od liczby zatrudnionych – wszystkie podmioty wykonujące działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych (np. fundusze inwestycyjne, banki), bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska.

Przy czym:

– dla pracodawców zatrudniających powyżej 250 pracowników termin wynosić będzie 14 dni od wejścia w życie ustawy (a zatem do końca roku 2021!)

– dla pracodawców zatrudniających między 50 a 249 pracowników termin przedłużono do 17 grudnia 2023 r.

W/w podmioty będą zobowiązane do opracowania regulaminów określających wewnętrzną procedurę zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych z tym związanych. Również każdy pracodawca zobowiązany będzie do wyznaczenia bezstronnego podmiotu upoważnionego do przyjmowania zgłoszeń i dokonywania ich weryfikacji.

Dodatkowo wszyscy pracodawcy zobowiązani będą do prowadzenia rejestru zgłoszeń. Dane w nim zawarte będą musiały być przechowywane przez 5 lat.

Nieustanowienie wewnętrznej procedury lub ustanowienie jej w sposób niezgodny z przepisami skutkować będzie odpowiedzialnością karną.

Ustawodawca bardzo szeroko zakreślił rodzaj naruszeń, których zgłaszanie będzie objęte ochroną (np. naruszenia dotyczące zamówień publicznych, ochrony środowiska, zdrowia zwierząt, zdrowia publicznego, ochrony konsumentów, ochrony prywatności, bezpieczeństwa sieci). Uprawnienie do dokonywania zgłoszeń i objęcia ochroną przysługiwać będzie nie tylko pracownikom, ale i podmiotom współpracującym na innej podstawie (B2B, umowy cywilnoprawne, akcjonariusze i wspólnicy, stażyści itd.).

Compliance Partners oferuje swoim klientom wsparcie prawne w procesie wdrażania w/w procedur, w tym w zakresie udzielenia szerszych wyjaśnień na temat zasad obowiązywania ochrony sygnalistów oraz opracowania niezbędnej dokumentacji (regulaminów i rejestrów).