Archiwa: Specjalizacje

Podatek dochodowy od osób prawnych to jeden z kluczowych podatków, który zasila przede wszystkim budżet państwa. Wprowadzony został ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 roku jako podatek bezpośredni obciążający dochody uzyskiwane wyłącznie przez podmioty wskazane w tej ustawie. Urzędowo podatek ten nazywany jest podatkiem dochodowym od osób prawnych, ale katalog podmiotów podlegających CIT zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych nie jest ograniczony wyłącznie do osób prawnych.

Co to jest podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)?

Podatek od dochodów osób prawnych obejmuje wiele aspektów działalności gospodarczej, dotyczy różnych podmiotów i różnych rodzajów dochodów oraz wprowadza specyficzne mechanizmy podatkowe. Z problematyką opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych związane są między innymi takie popularne aktualnie zagadnienia, jak:

• Estoński CIT – forma opodatkowania, w której podatek dochodowy jest płacony dopiero w momencie wypłaty zysku,
• Ulgi podatkowe m.in. Ulga B+R (badania i rozwój), IP Box, Ulgi inwestycyjne w specjalnych strefach ekonomicznych,
• Ceny transferowe – dokumentowanie i raportowanie transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi,
• Podatek u źródła (WHT) – dotyczący dochodów uzyskiwanych przez nierezydentów,
• Fundacja rodzinna – pozwalająca uniknąć wysokich obciążeń podatkowych, szczególnie w przypadku przenoszenia majątku na kolejne pokolenia,
• Spółki nieruchomościowe – szczególnie uregulowane, ponieważ ich działalność ma istotne znaczenie gospodarcze, a także z uwagi na potencjalne ryzyko unikania opodatkowania przez zagranicznych właścicieli,
• CFC (Controlled Foreign Corporation) – przepisy dotyczące opodatkowania dochodów kontrolowanych zagranicznych spółek,
• Podatek minimalny od spółek – minimalny podatek dochodowy od osób prawnych dla spółek, które wykazują stratę lub niski dochód.

Kto jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych?

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych podlegają określone kategorie podatników wymienione w ustawie, czyli:

• osoby prawne – spółki akcyjne oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
• spółki kapitałowe w organizacji;
• jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem przedsiębiorstw w spadku i spółek niemających osobowości prawnej, poza wyjątkami wymienionymi w następnych punktach;
• spółki komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (SKA);
• spółki komandytowe (od 1.01.2021 r. lub od 1.05.2021 r.) mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• spółki jawne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od (1.01.2021 r.), po spełnieniu określonych warunków;
• zagraniczne spółki niemające osobowości prawnej, jeśli według prawa kraju, w którym mają siedzibę lub zarząd, są traktowane jako osoby prawne i w całości ich dochody są opodatkowane w tym kraju, bez względu na miejsce uzyskania tych dochodów;
• grupy kapitałowe spełniające szczególne warunki;
• fundacje rodzinne w organizacji.

Jakie są obowiązki podatników CIT?

Do podstawowych obowiązków podatników CIT należy obliczanie i odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych w trakcie roku (miesięczne lub kwartalne w zależności od wielkości podatnika i wybranego sposobu rozliczeń) oraz złożenie rocznej deklaracji podatkowej (CIT-8) oraz wpłata podatku. Deklaracja powinna być złożona do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. W tym samym terminie należy uiścić należny podatek dochodowy od osób prawnych, jeżeli występuje różnica między zaliczkami a ostatecznym zobowiązaniem.

Co jest przedmiotem opodatkowania CIT?

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest, co do zasady, dochód, którym jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. W ściśle określonych przypadkach, opodatkowany może być tylko przychód, bez uwzględniania kosztów uzyskania, np. przychód od dywidendy.

Od 1.01.2018 r. do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadzono podział na dwa źródła przychodów: zyski kapitałowe i inne przychody. Dla każdego z tych źródeł dochód obliczany jest odrębnie jako różnica między przychodami z danego źródła i kosztami przypisanymi do tego źródła. W konsekwencji niedopuszczalne jest przesuwanie kosztów i przychodów pomiędzy tymi źródłami a straty w źródle zyski kapitałowe nie zmniejszą podatku z pozostałych obszarów działalności podatnika i odwrotnie.

Jakie są stawki podatku dochodowego od osób prawnych? Stawki CIT

Stawki podatku CIT są zróżnicowane. Podstawowa stawka podatku dochodowego od osób prawnych, dotycząca większości podatników podatku dochodowego od osób prawnych działających na terenie Polski, to 19%.

Dla małych podatników to znaczy takich, których przychody netto ze sprzedaży nie przekraczają 2 mln euro rocznie) oraz dla nowych podmiotów rozpoczynających działalność funkcjonuje stawka obniżona 9%, z tym, że ma ona zastosowanie wyłącznie do dochodów z działalności operacyjnej. Dochody z kapitałów pieniężnych niezależnie od kwalifikacji podmiotu są opodatkowane stawką podstawową.

Od 1 stycznia 2024 roku wprowadzono 10% podatek minimalny dla podatników CIT, którzy wykazują bardzo niski dochód lub jego brak.

Ponadto dla różnych typów podmiotów i rodzajów dochodów przewidziane zostały specjalne stawki CIT. Wymienić tu można przykładowo stawkę 5% dla podatników korzystających z preferencji IP Box, stawkę 25 % dla fundacji rodzinnych prowadzących działalność gospodarczą wykraczającą poza podstawowy zakres określony w ustawie o fundacji rodzinnej czy stawki 10% i 20% dla odpowiednio małych i innych podmiotów, które wybrały opodatkowanie w reżimie estońskiego CIT.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych reguluje także opodatkowanie nierezydentów podatkiem u źródła (WHT). W zależności od rodzaju dochodu obowiązują stawki: 19% (np. dywidendy), 20% (np. odsetki, należności licencyjne, usługi niematerialne) lub 10% (przychody zagranicznych przedsiębiorstw żeglugi powietrznej i morskiej żeglugi handlowej).

 Zakres wsparcia przy rozliczaniu podatku CIT

• Analiza struktur korporacyjnych w celu minimalizacji obciążeń podatkowych.
• Planowanie strategii podatkowych na poziomie lokalnym i międzynarodowym.
• Identyfikacja możliwości i wsparcie w zakresie wdrożenia preferencyjnych rozwiązań podatkowych (np. fundacja rodzinna, IP Box, estoński CIT).
• Wsparcie w ograniczaniu ryzyka podatkowego, w szczególności:
• Tax Due Diligence
• Ustalanie obowiązku w zakresie cen transferowych
• Analiza statusu podmiotu w kontekście kwalifikacji jako spółka nieruchomościowa zgodnie z przepisami prawa podatkowego i weryfikacja spełnienia kryteriów dotyczących proporcji aktywów nieruchomościowych w bilansie
• Przygotowywanie wniosków o indywidualne interpretacje podatkowe.
• Przygotowywanie dokumentacji cen transferowych.

Podatek u źródła (WHT) to jeden z najbardziej złożonych obszarów polskiego systemu podatkowego, a jego prawidłowe rozliczanie i stosowanie wymaga nie tylko doskonałej znajomości obowiązujących przepisów, ale także biegłości w interpretacji i aktualizacji stale zmieniających się regulacji. Dla wielu przedsiębiorców, zarówno tych prowadzących działalność międzynarodową, jak i podmiotów wypłacających należności zagranicznym kontrahentom, prawidłowe zrozumienie zasad dotyczących WHT stanowi nie lada wyzwanie. Konsekwencje błędów bywają kosztowne i czasochłonne – od niepotrzebnych sporów z organami skarbowymi po dodatkowe obciążenia finansowe, kary i odsetki.

Co to jest podatek u źródła (WHT – Withholding Tax)?

Podatek u źródła, po angielsku witholding tax (WHT), można zdefiniować jako zryczałtowaną formę podatku dochodowego, który w określonych okolicznościach obowiązane są pobrać polskie podmioty wypłacające wskazane w ustawie należności na rzecz podmiotów zagranicznych.

W rzeczywistości podatkiem u źródła jest także podatek, który co do zasady jest należny od dywidend wypłacanych przez polskie spółki swoim polskim udziałowcom (akcjonariuszom) oraz ewentualnie od innych przychodów z tytułu udziału w zyskach polskich osób prawnych.

Kogo dotyczy podatek u źródła? Kto jest podatnikiem, a kto płatnikiem?

Podatek u źródła dotyczy zagranicznych podatników (nierezydentów), którzy podlegają w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu natomiast funkcję płatnika tego podatku pełnią osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne dokonujące wypłat na rzecz podmiotów zagranicznych.

Przychody są objęte podatkiem u źródła (ustawa o PIT i ustawa o CIT)

Zakres przedmiotowy dochodów opodatkowanych podatkiem u źródła ograniczony jest do wymienionych w art. 21 i 22 ustawy o CIT oraz w art. 29 i 30a ustawy o PIT.

Podatek u źródła obejmuje w szczególności należności z tytułu dywidend, odsetek, należności licencyjnych oraz szeregu usług niematerialnych (np. usług doradczych, księgowych, badania rynku, know-how, prawnych, reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze).

Stawki podatku u źródła

Standardowe stawki podatku u źródła w Polsce wynoszą 10%,19% lub 20%, w zależności od rodzaju dochodu, tj.:

• Dywidendy: 19%,
• Odsetki: 20%,
• Należności licencyjne (tantiemy): 20%,
• Usługi niematerialne, takie jak doradcze, księgowe, reklamowe: 20%,
• Przychodów zagranicznych przedsiębiorstw żeglugi powietrznej i morskiej żeglugi handlowej: 10%.

Z uwagi na to, że Polska ma zawarte z wieloma krajami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, na ich podstawie mogą obowiązywać obniżone stawki podatku u źródła (np. 5% lub 10 %) lub całkowite zwolnienia z tego podatku. Zwolnienie z podatku u źródła w określonych przypadkach przewidują także przepisy ustawy o PIT oraz ustawy o CIT.

Forma certyfikatu rezydencji

Aby podmiot wypłacający miał prawo nie potrącać podatku u źródła lub potrącić podatek w niższej wysokości musi m.in. dysponować certyfikatem rezydencji podmiotu zagranicznego.

Od 1 stycznia 2022 r. podatnicy mają możliwość dokumentowania rezydencji na potrzeby podatku u źródła zarówno oryginałem certyfikatu rezydencji, jak i jego kopią (np. kserokopia, skan).

Mechanizm „pay and refund”

Od 1 stycznia 2022 roku w podatku u źródła wprowadzono mechanizm „pay and refund”. Polega on na tym, że jeżeli suma wypłat na rzecz jednego podatnika przekracza 2 mln zł w roku podatkowym, płatnik zobowiązany jest pobrać podatek według standardowej stawki, nawet jeśli umowa międzynarodowa przewiduje zwolnienie lub obniżoną stawkę.

Aby uniknąć obowiązku poboru podatku według standardowej stawki, płatnik może złożyć odpowiednie sformalizowane oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej, w którym potwierdzi, że posiada dokumenty wymagane przez przepisy prawa podatkowego uprawniające go do zastosowania preferencyjnych zasad opodatkowania oraz że nie ma wiedzy o istnieniu okoliczności wykluczających możliwość niepobrania podatku na podstawie przepisów prawa podatkowego.

Drugim sposobem na niepobieranie podatku od należności powyżej 2 mln zł jest uzyskanie opinii naczelnika urzędu skarbowego o stosowaniu preferencji.

 

Możliwości zwrotu nadpłaconego w mechanizmie pay & refund podatku u źródła?

Podatek u źródła nadpłacony w mechanizmie „pay and refund” można następnie odzyskać poprzez procedurę zwrotu podatku u źródła.

Wniosek o zwrot podatku u źródła składa się w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej dostępnej w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Podatnik wykorzystuje do tego formularz WH-WCZ, natomiast płatnik formularz WH-WCP. Wniosek składa się wraz z dokumentacją pozwalającą na ustalenie jego zasadności.

Organ podatkowy wydaje decyzję w sprawie zwrotu, w której określa kwotę zwrotu, a sam zwrot następuje bez zbędnej zwłoki, teoretycznie nie później jednak niż w terminie 6 miesięcy od dnia wpływu wniosku o zwrot podatku. W praktyce często trwa to dłużej.

Do jakiego urzędu wpłacić podatek u źródła?

Pobrany podatek „u źródła” należy wpłacić do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania (w przypadku osób fizycznych) albo siedziby (w innych przypadkach) płatnika, tj. podmiotu wypłacającego opodatkowaną podatkiem „u źródła” należność.

W jakim terminie wpłacić podatek u źródła?

Podatek u źródła należy wpłacić do urzędu skarbowego do 7. albo 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został on pobrany. Wpłacie nie towarzyszy obowiązek składania jakiejkolwiek deklaracji.

Jakie deklaracje i informacje złożyć?

Po zakończeniu roku podmioty, które pobrały podatek u źródła obowiązane są do składania deklaracji PIT-8AR oraz CIT-10Z. Deklaracje PIT-8AR składa się w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania albo siedziby płatnika. Natomiast deklaracje CIT-10Z składa się w urzędzie skarbowym, którym kieruje właściwy dla zagranicznego podatnika naczelnik urzędu skarbowego. Ponadto obowiązkiem związanym z pobieraniem podatku „u źródła” jest obowiązek sporządzenia informacji IFT, czyli informacji o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego w Polsce przez nierezydenta. Po zakończeniu roku podmioty, które pobrały podatek „u źródła”, obowiązane są do sporządzenia informacji IFT-1R oraz IFT-2R. Wcześniej (w trakcie roku podatkowego) na żądanie nierezydentów podmioty te mogą być obowiązane do wystawienia informacji IFT-1 oraz IFT-2.

Zakres wsparcia

Z pobraniem podatku u źródła wiąże się szereg obowiązków, uchybienie którym może skutkować dotkliwymi konsekwencjami. Zadania nie uławia fakt, że chodzi o transakcje transgraniczne, gdzie z zasady pojawiają się problemy definicyjne a częste zmiany przepisów powodują, że podmioty wielokrotnie mają problem z określeniem tych obowiązków oraz procedur jakie mają stosować.

Wobec tego oferujemy wsparcie w zakresie:

• analizy każdej z istotnych dla Państwa transakcji z kontrahentami zagranicznymi pod kątem wdrożenia możliwych rozwiązań związanych z zastosowaniem preferencyjnej stawki lub zwolnienia z poboru podatku u źródła,
• sporządzenia wewnętrznej procedury należytej staranności,
• opiniowania ryzyka podważenia statusu odbiorcy jako rzeczywistego,
• właściciela lub zastosowania klauzul obejścia prawa (klauzule SAAR, GAAR)
• wnioskowania o opinię o stosowaniu zwolnienia,
• wnioskowania o zwrot podatku u źródła,
• przygotowania wytycznych odnośnie wymaganej dokumentacji.

 

Co to jest MDR (raportowanie schematów podatkowych)?

MDR (ang. Mandatory Disclosure Rules), czyli raportowanie schemat podatkowy jest to uzgodnienie, które spełnia ustawowo określone warunki, w przypadku których zachodzi zwiększone ryzyko agresywnej optymalizacji podatkowej lub naruszenia innych przepisów podatkowych, ale schematem podatkowym są także zgodne z prawem uzgodnienia dokonane z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. 

Od kiedy obowiązują przepisy MDR?

Przepisy w zakresie schematów podatkowych (MDR) wprowadzone do ustawy Ordynacja podatkowa obowiązują od 1 stycznia 2019 r. W dniu 31 stycznia 2019 r. Minister Finansów opublikował Objaśnienia dotyczące stosowania przepisów związanych z obowiązkiem przekazywania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych.

W związku z pandemią COVID-19 raportowanie schematów podatkowych krajowych zostało zawieszone zgodnie z regulacjami tzw. tarcz antykryzysowych (w tym rozporządzeń przedłużających terminy związane z przekazywaniem informacji o MDR ) w okresie od 31 marca 2020 r. do 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19. Schematy transgraniczne były zawieszone od 31 marca do 31 grudnia 2020. Od 1 stycznia 2021 ruszyły ponownie terminy raportowania schematów transgranicznych. Od 1 lipca 2023 r. nie występuje już stan zagrożenia epidemicznego, co oznacza że z końcem lipca 2023 r. skończył się okres zawieszenia. 

Kto jest zobowiązany do raportowania schematów podatkowych?

W zakresie obowiązku raportowania MDR przepisy nie przewidują zwolnień, ani wyłączeń dla żadnej grupy podatników czy płatników. Zatem zobowiązany do raportowania schematów podatkowych może być każdy kto opracuje lub udostępni schemat (promotor), wdroży schemat (korzystający) lub z uwagi na swoją funkcję będzie posiadał określoną wiedzę o schemacie (wspomagający).

Konsekwencje niedopełnienia obowiązków MDR

Wprowadzone zostały dwa rodzaje sankcji za naruszenie obowiązków raportowania:

1. administracyjne – związane z niedopełnieniem obowiązków polegających na wprowadzeniu procedury wewnętrznej, oraz
2. karno-skarbowe – wynikające z Kodeksu Karno Skarbowego.

Za niewprowadzenie procedury wewnętrznej – wymaganej od promotorów o przychodach/ kosztach na poziomie 8 mln zł – grozi kara pieniężna w wysokości nie większej niż 2 000 000 zł. Nakłada ją Szef KAS w drodze decyzji. Natomiast w sytuacji niedopełnienia tego obowiązku, wtedy gdy przestępstwo skarbowe polegające na niedopełnieniu obowiązku raportowania o schematach zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu, grozi kara pieniężna do 10 000 000 zł.

Nieprzekazanie informacji o schemacie podatkowym, nieterminowe raportowanie ale również niewywiązywanie się z innych obowiązków związanych ze schematami podatkowymi zostały wymienione w Kodeksie Karnym Skarbowym jako czyny karalne. Za niektóre spośród uchybień, w tym za nieprzekazanie informacji o schemacie lub raportowanie po terminie maksymalna sankcja w 2024 r. może wynieść powyżej 40 mln zł.

Za nieprawidłowości w raportowaniu MDR członkowie zarządu mogą być pociągnięci do osobistej odpowiedzialności w tym orzeczenia zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska/ pełnienia określonej funkcji (np. członka zarządu lub rady nadzorczej).

Zakres naszego wsparcia w zakresie MDR

1. Przygotowanie w oparciu o profil biznesowy Klienta informacji dotyczącej tego:

• co z zakresu raportowania schematów podatkowych może szczególnie dotyczyć jego działalności, 
• jak ma podejść do weryfikacji MDR, 
• jakie role może pełnić biorąc pod uwagę kategorie podmiotów MDR,
• jakie w praktyce oznacza to dla niego obowiązki,
• jakie sankcje mu grożą za niedopełnienie obowiązków w zakresie MDR.

2. Identyfikacja konkretnych czynności, które mogą powodować obowiązek raportowania schematu podatkowego, 

3. Wsparcie przy korzystaniu z narzędzi MDR,

4. Przygotowanie wewnętrznej procedury MDR, jeżeli okaże się to konieczne,

5. W przypadku, braku obowiązku wdrażania wewnętrznej procedury zgodnej z ustawowymi wymogami – sporządzenie,  z praktycznych względów, instrukcji umożliwiającej prawidłowe i terminowe weryfikowanie schematów i obowiązków raportowania.

Wiemy, jak istotne z punktu widzenia podmiotów rynku finansowego jest budowanie stabilnie rosnącego biznesu, odpowiadającego na zmieniające się oczekiwania klientów przy jednoczesnym zachowaniu zgodności ze zmieniającymi się przepisami i wymogami regulatora.

Rozumiemy, że dobry prawnik powinien znać i rozumieć biznes, który wspiera tak samo dobrze jak regulacje, w ramach których się porusza.

W naszym zespole zgromadziliśmy praktyków z doświadczeniem w domach maklerskich, towarzystwach funduszy inwestycyjnych, instytucjach płatniczych, bankach oraz podmiotach rynku ubezpieczeniowego.

Wspieramy Klientów we wszystkich prawnych aspektach ich działalności:

• ubezpieczycieli – od tworzenia i wdrażania produktu ubezpieczeniowego i rozwiązań sprzedażowych po likwidację szkód
• instytucje płatnicze – w szczególności w projektowaniu i wdrażaniu regulacji dla nowych usług (w tym w obszarze FinTech)
• domy maklerskie, banki i TFI – w budowaniu ram prawnych dla nowych usług, opiniowaniu zgodności działania, w działalności transakcyjnej

Doradzamy w przygotowaniu, wdrażaniu i ocenie rozwiązań wymaganych przepisami prawa i rekomendacjami organu nadzoru.

W sytuacjach problemowych asystujemy w postępowaniach administracyjnych.

Szczególne miejsce wśród naszych usług zajmuje aktywność licencyjna – cenimy sobie możliwość reprezentowania Klientów w postępowaniach o udzielenie zezwoleń na prowadzenie działalności regulowanej.